เล่าสู่กันฟัง (ประวัติศาสตร์ทางการแพทย์) (สำหรับผู้ประกอบวิชาชีพ)

  • ยาฆ่าเชื้อที่มาจากโลหะหนัก

    วารสารคลินิก 283 กรกฎาคม 2551
    โลหะหนักถูกกล่าวถึงในทางการแพทย์มา ตั้งแต่สมัย Hippocrates แล้ว ซึ่งมีอยู่ด้วยกันหลายตัว แต่ในที่นี้ขอกล่าวถึงเฉพาะที่สำคัญๆ นะครับ. ทองคำ (gold) ค.ศ. 1651 Johann Rudolf Glauber (1604-1670) นักเคมีชาวเยอรมัน-ดัทช์กล่าวในหนังสือของเขาว่าทองคำใช้รักษาโรคได้ สองศตวรรษต่อมา Jean Andre Chrestien (1758-1840) แพทย์ชาวฝรั่งเศสแนะนำให้ใช้ทองคำในการรักษาโรคซิฟิลิสและวัณโรค. ในปี ค.ศ. 1890 Robert Koch ...

  • น้ำยาฆ่าเชื้อ (Antiseptic)

    วารสารคลินิก 282 มิถุนายน 2551
    ศตวรรษที่ 13 ศัลยแพทย์ชื่อ Theodoric Burgognoni (1205-1298) แนะนำให้ล้างแผลโดย จุ่มลงไปในไวน์จะทำให้แผลไม่เกิดหนอง แต่ตอนนั้นไม่มีใครทราบว่าเหตุใดจึงเป็นเช่นนั้น ต่อมา Sir John Pringle (1707-1782) แพทย์ชาวอังกฤษเริ่มศึกษาเรื่องนี้อย่างจริงจังและบทความของเขาชื่อ "Experiments Upon Septic and Antiseptic Substance" ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร Philosophical Transactions ซึ่งมีการใช้คำว่า ...

  • "พรีออน" โปรตีนมัจจุราช

    วารสารคลินิก 281 พฤษภาคม 2551
    ค.ศ. 1732 ที่ประเทศ Iceland เกิดโรคประหลาดในแกะ โดยแกะที่ป่วยจะสูญเสียการประสานงานของอวัยวะทำให้ก้าวเดินตามปกติไม่ได้ ที่สำคัญคือ จะมีอาการคันมากจนต้องเอาตัวไปครูด (scrape) กับสิ่งที่อยู่รอบตัวจนขนร่วงหมด. โรคนี้จึงมีชื่อว่าโรค Scrapie เมื่อตรวจดูสมองจะเห็นเป็นรูพรุนคล้ายฟองน้ำ (sponge) โรคนี้จึงจัดอยู่ในกลุ่ม Spongiform Encephalopathy. ค.ศ. 1921 Alfons Maria Jakob (1884-1931) และ ...

  • การรักษาผู้ป่วยอุจจาระร่วง

    วารสารคลินิก 280 เมษายน 2551
    ฉบับที่แล้วผมเล่าถึงประวัติศาสตร์ของอหิวาตกโรค ฉบับนี้จึงขอเล่าถึงวิวัฒนาการการรักษาผู้ป่วยโรคอุจจาระร่วงว่ามีที่มาที่ไปอย่างไร ลองติดตามกันดูครับการให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำในช่วงปี ค.ศ. 1829-1831 อหิวาตกโรค (cho-lera) ระบาดไปทั่วยุโรปทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตจำนวนไม่น้อยจนเป็นแรงกระตุ้นให้มีการศึกษาโรคนี้อย่างจริงจัง. วันที่ 7 มกราคม ค.ศ. 1832 William Brooke O'Shaughnessy (1808-1889) ...

  • อหิวาตกโรค (Cholera)

    วารสารคลินิก 279 มีนาคม 2551
    อหิวาตกโรคเป็นโรคที่ทำให้ผู้ป่วยท้องเสียอย่างรุนแรงจนขาดสารน้ำและถึงแก่ชีวิตได้ มีรายงานผู้ป่วย ตั้งแต่สมัย Hippocrates. สำหรับการระบาดในประเทศไทยมีหลักฐานจากพระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขาของสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ว่าเกิดอหิวาตกโรค เมื่อค.ศ. 1347 สมัยพระเจ้าอู่ทองจนถึงกับต้องย้ายเมืองหลวงจากอำเภออู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรีไปอยู่ที่อยุธยา หลังจากนั้นก็มีการระบาดเรื่อยมาเป็นพักๆ.Filippo ...

  • สัญลักษณ์ทางการแพทย์

    วารสารคลินิก 278 กุมภาพันธ์ 2551
    "ถ้าคุณอยากเข้าใจสิ่งต่างๆในวันนี้ คุณต้องค้นหาอดีตของมัน"Pearl Buck กล่าวไว้ว่า "ถ้าคุณอยากเข้าใจสิ่งต่างๆ ในวันนี้ คุณต้องค้นหาอดีตของมัน" ประวัติศาสตร์มีเพียงหนึ่งเดียว แต่บันทึกทางประวัติศาสตร์นั้นมีเยอะ บางอย่างก็ไม่ตรงกัน ความพยายามรวบรวมจากหลายแหล่ง เพื่อหาข้อสรุปช่วยให้เราเข้าใกล้ "หนึ่งเดียว" ...

  • ยาที่เกี่ยวข้องกับการแข็งตัวของเลือด (2)

    วารสารคลินิก 277 มกราคม 2551
    "ถ้าคุณอยากเข้าใจสิ่งต่างๆในวันนี้ คุณต้องค้นหาอดีตของมัน"ŽPearl Buck กล่าวไว้ว่า "ถ้าคุณอยากเข้าใจสิ่งต่างๆ ในวันนี้ คุณต้องค้นหาอดีตของมัน" ประวัติศาสตร์มีเพียงหนึ่งเดียว แต่บันทึกทางประวัติศาสตร์นั้นมีเยอะ บางอย่างก็ไม่ตรงกัน ความพยายามรวบ รวมจากหลายแหล่ง เพื่อหาข้อสรุปช่วยให้เราเข้าใกล้ "หนึ่งเดียว" นั้นมากขึ้นDirect thrombin inhibitor ...

  • ยาที่เกี่ยวข้องกับการแข็งตัวของเลือด (1)

    วารสารคลินิก 276 ธันวาคม 2550
    "ถ้าคุณอยากเข้าใจสิ่งต่างๆในวันนี้ คุณต้องค้นหาอดีตของมัน"ŽPearl Buck กล่าวไว้ว่า "ถ้าคุณอยากเข้าใจสิ่งต่างๆ ในวันนี้ คุณต้องค้นหาอดีตของมัน" ประวัติศาสตร์มีเพียงหนึ่งเดียว แต่บันทึกทางประวัติศาสตร์นั้นมีเยอะ บางอย่างก็ไม่ตรงกัน ความพยายามรวบรวมจากหลายแหล่ง เพื่อหาข้อสรุปช่วยให้เราเข้าใกล้ "หนึ่งเดียว" นั้นมากขึ้นยาต้านการแข็งตัวของเลือด (Anticoagulant)Heparinค.ศ. ...

  • ระบบการแข็งตัวของเลือด (coagulation system)

    วารสารคลินิก 274 ตุลาคม 2550
    เมื่อคุณเกิดบาดแผลฉีกขาดมีเลือดออก สักครู่เลือดจะแข็งตัวและหยุดไหลได้เองซึ่งเป็นการรักษาตัวเองตามธรรมชาติ. ผู้ที่สูญเสียกลไกนี้ไปจะมีอาการเลือดออกผิดปกติหรือเลือดแข็งตัวช้านั่นเอง. ทางตรงกันข้ามผู้ป่วยบางคนกลับมีเลือดแข็งตัวผิดปกติจนเป็นลิ่มเลือดไปอุดตันหลอดเลือดสำคัญๆ ของร่างกาย การศึกษาในเรื่องนี้จึงถือเป็นงานหนึ่งที่สำคัญของมนุษยชาติ.ปัจจุบันทราบแล้วว่าการแข็งตัวของเลือดอาศัยกลไก 2 ...

  • ซาร์ส (SARS)

    วารสารคลินิก 273 กันยายน 2550
    ซาร์ส (SARS) เป็นคำที่ทำให้ทุกคนในโลกขวัญกระเจิงมาแล้ว วันนี้ผมจะขอนำทุกท่านกลับไปสู่เหตุการณ์นั้นอีกครั้งหนึ่ง.ปอดบวม (pneumonia) เป็นโรคหนึ่งของระบบทางเดินหายใจส่วนล่างเกิดได้จากหลายสาเหตุ ที่สำคัญคือเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียและไวรัส.16 พฤศจิกายน ค.ศ. 2002 ถึง 9 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2003 ประเทศจีนรายงานว่าที่มณฑลกวางตุ้งเกิดการระบาดของโรคปอดบวมโดยมีผู้ป่วยถึง 305 ราย เสียชีวิต 5 ราย ...
Skip to Top