รอยบุหรี่จี้-รอยโรคไทฟัส

ภาพที่เห็นนี้เป็นรอยไหม้ดำคล้ายรอยบุหรี่จี้ รอบ ๆ แผลมีลักษณะบวมแดง เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1 เซนติเมตร พบตรงบริเวณขาหนีบข้างซ้าย นี่คือรอยโรคของไข้ไทฟัส (typhus)

ไข้ไทฟัสคนไทยเรียกว่า “ไข้รากสาดใหญ่” (ชื่อคล้ายหรือเป็นคู่แฝดกับไข้ไทฟอยด์ซึ่งคนไทยเรียกว่า “ไข้รากสาดน้อย”) ซึ่งมีอยู่หลายชนิด ชนิดที่พบบ่อยในบ้านเรา ได้แก่ สครับ ไทฟัส (scrub typhus) เกิดจากเชื้อโรคชนิดหนึ่งโดยมีไรอ่อนเป็นตัวพาหะนำโรค ไรอ่อนจะพบอยู่ตามทุ่งหญ้า ป่าละเมาะ พุ่งไม้เตี้ย ๆ สวนยาง ไร่พริก และป่าสูง เมื่อคนเดินทางผ่านพื้นที่เหล่านี้ หากถูกไรอ่อนที่มีเชื้อไทฟัสกัด 4-18 วันต่อมาก็จะมีอาการปวดศีรษะ จับไข้ หนาวสั่น ไข้สูงตลอดเวลา (อาจเป็นอยู่นาน 2-3 สัปดาห์) หน้าแดง ตาแดง อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร บริเวณที่ถูกกัดจะเจ็บและมีรอยไหม้ดำคล้ายรอยบุหรี่จี้ (ดังภาพ) ซึ่งอาจพบบริเวณขาหนีบ รักแร้ หรือรอบ ๆ เอวก็ได้ รอยนี้จะเป็นอยู่ประมาณ 2-3 สัปดาห์ ประมาณ 5-7 วันหลังมีไข้ จะมีผื่นแดงคล้ายหัดขึ้นตามลำตัวและแขนขา ซึ่งจะเป็นอยู่ 3-4 วันก็จางหายไป

โรคนี้ถ้าเป็นรุนแรง อาจมีอาการถ่ายอุจจาระดำ เพ้อคลั่ง หมดสติ หัวใจวาย หรือปอดอักเสบตายได้
ดังนั้น หากสงสัยควรรีบไปหาหมอ ถ้าเป็นจริงจะให้การรักษาด้วยยาปฏิชีวนะ ได้แก่ เตตราซันคลีน หรือคลอแรมเฟนิคอล ซึ่งจะช่วยให้ไข้ลดภายใน 24-72 ชั่วโมง