วันเกิด กำหนดได้...จะดีหรือ

สำหรับสถานการณ์ทางการเมืองของบ้านเมืองเราขณะนี้ ขอให้ทุกฝ่ายหันหน้าเข้าหากัน มีความสมานฉันท์ เพื่อความสงบสุข ผมจึงขอบารมีแห่งสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก พระสยามเทวาธิราช และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในโลก จงโปรดดลบันดาลให้สถานการณ์ความวุ่นวายทางการเมืองและสิ่งเลวร้ายต่างๆ ในประเทศไทย ได้ยุติและเกิดความสงบสุขโดยเร็ววัน

ฉบับก่อนคุยกันเรื่องของ "การตั้งครรภ์นอกมดลูก" หรือ "ท้องนอกมดลูก" มีวิธีการสังเกต และอาการต่างๆ ที่พบและวิธีการดูแลรักษา ฉบับนี้เมื่อตั้งครรภ์แล้ว พ่อแม่หรือหมอ หรือเทวดา จะเป็นผู้ลิขิตวันเกิดของลูกเราดี

การตั้งครรภ์แม้เป็นเรื่องที่น่ายินดีของครอบครัว ที่มารดาจะให้กำเนิดลูกน้อยตามความคาดหวัง
วันเกิดของลูกคือวันที่คุณแม่เจ็บปวด เจ็บปวดจากการคลอดเพื่อให้กำเนิดลูกน้อย ซึ่งเป็นชีวิตใหม่เพื่อเติบโตขึ้นจากเด็กทารกสู่เยาวชน ผู้ใหญ่สู่การเป็นทายาทสืบต่อจากรุ่นสู่รุ่นต่อไป

หลายคนให้ความสำคัญกับวันเกิดของตน มีการทำบุญเลี้ยงฉลองวันเกิด บางคนระลึกถึงคุณแม่ของตนก็ไปกินข้าวกับคุณแม่ หรือพาคุณแม่ไปไหว้พระขอพรซึ่งเป็นสิ่งดีที่ลูกๆ พึงกระทำ

ทางโหราศาสตร์มีการนำวันเกิดมาใช้พยากรณ์โชคชะตา พ่อแม่บางคนถึงขั้นต้องการให้บุตรคลอดวันที่ดีและฤกษ์ที่ดี โดยขอให้สูติแพทย์ทำคลอดตนวันและเวลาที่ดีดังกล่าว

เมื่อฝากครรภ์ สูติแพทย์จะกำหนดวันครบกำหนด คลอดให้แก่หญิงที่ฝากครรภ์ทราบ โดยทั่วไปจะเป็นวันที่ 280 นับจากวันแรกของประจำเดือนครั้งสุดท้าย หรือ 40 สัปดาห์ หรือ 9 เดือนนั่นเอง แต่มิใช่หมายความว่าเพียงวันดังกล่าวเท่านั้นที่จะเป็นวันคลอด

โดยธรรมชาติแล้วไม่สามารถทราบล่วงหน้าได้ว่า การเจ็บครรภ์และคลอดจะเกิดขึ้นเมื่อวันใด แต่ทางการแพทย์การคลอดครบกำหนดหมายถึงการคลอดระหว่างสัปดาห์ที่ 37 ถึง 41 สัปดาห์

ถ้าคลอดก่อน 37 สัปดาห์ เรียกว่าคลอดก่อนกำหนด
ถ้าคลอดหลัง 41 สัปดาห์ เรียกว่าคลอดเกินกำหนด

การคลอดก่อนกำหนดหรือคลอดเกินกำหนดอาจจะทำให้ทารกมีภาวะอันตราย เพราะทารกที่คลอดก่อนกำหนด ร่างกายยังพัฒนาไม่สมบูรณ์เต็มที่ ส่วนการตั้งครรภ์เกินกำหนด รกเริ่มเสื่อมคุณภาพลง จนอาจเสี่ยงต่อการเสียชีวิตของทารก

ถ้าเจ็บครรภ์ก่อนกำหนด สูติแพทย์อาจจำเป็นต้องให้ยายับยั้งการคลอด ซึ่งอยู่ในดุลพินิจของสูติแพทย์จะเลือกวิธีที่เหมาะสมกับหญิงตั้งครรภ์แต่ละราย อาจใช้วิธีการให้กินยา ยาฉีดใต้ผิวหนัง หรือหยดยาเข้าหลอดเลือด เพื่อให้มดลูกคลายตัวหรือไม่หดรัดตัว

อย่างไรก็ตาม ยาที่ให้อาจมีอันตรายต่อทั้งมารดา และทารก สูติแพทย์จะให้ยายับยั้งการคลอดด้วยความรอบคอบระมัดระวัง มีกระบวนการเตรียมการก่อนให้ยา ดูแลอย่างใกล้ชิดระหว่างให้ยา เฝ้าระวังและติดตามภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ที่อาจจะเกิดขึ้นได้ จนกว่าอายุครรภ์จะครบกำหนด

แต่ถ้าการยับยั้งการคลอดล้มเหลว มดลูกจะมีการหดรัดตัวไม่หยุด มีความแรงมากขึ้น หดตัวนานและถี่ขึ้นเรื่อยๆ สูติแพทย์จะเตรียมการคลอด เพื่อให้การช่วยเหลือทารกที่คลอดก่อนกำหนด ทารกที่คลอดก่อนกำหนดจะมีน้ำหนักน้อยและอวัยวะต่างๆ อาจจะยังไม่สมบูรณ์ โดยเฉพาะการทำงานของปอดทารกอาจบกพร่องเพราะยังขาดสารเซอร์แฟกแต๊น หล่อเลี้ยงถุงลมในปอด ทารกมีอัตราเสียชีวิตสูงขึ้นผกผันกับอายุครรภ์ที่คลอดต่ำลงเรื่อยๆ

กรณีการตั้งครรภ์เกินกำหนดนั้น สูติแพทย์จะเฝ้าติดตามประเมินสุขภาพของทารกในครรภ์ โดยเฉพาะถ้าเกินกำหนดมาก รกจะเสื่อมมากขึ้น ปริมาณน้ำคร่ำลดน้อยลง จนเป็นอันตรายต่อทารกในครรภ์ จำเป็นต้องนัดมาเพื่อการกระตุ้นการเจ็บครรภ์คลอด หรือตัดสินใจผ่าตัดคลอดโดยเฉพาะรายที่ตรวจภายในพบว่าสภาพปากมดลูกไม่พร้อม

ปัจจุบัน การคลอดบุตรเองตามธรรมชาติยังเป็นวิธีที่เหมาะสม การผ่าตัดคลอดเป็นทางเลือกกรณีที่มีข้อบ่งชี้ทางการแพทย์ เช่น ทารกในครรภ์อยู่ในท่าขวางหรือท่าก้น ทารกขนาดโตมากจนประเมินแล้วพบว่าไม่น่าจะคลอดเองได้ หรือเมื่อการเฝ้าคลอดพบว่าล่าช้าไม่ก้าวหน้าของการคลอด บ่งชี้ว่าส่วนนำทารกในครรภ์ไม่พอดีกับช่องเชิงกรานของมารดา หรือเสียงหัวใจทารกเต้นช้ากว่าปกติจนเป็นอันตราย หรือรูปแบบการเต้นของหัวใจทารกแสดงถึงภาวะทารกในครรภ์ผิดปกติ หรือขาดออกซิเจนจนอาจจะเสียชีวิตในเวลาต่อมาได้ สูติแพทย์จะทำการผ่าตัดคลอดทันที

กรณีที่เคยผ่าตัดคลอดในครรภ์ก่อน เป็นข้อบ่งชี้การผ่าตัดคลอดในครรภ์ต่อๆ มา เพราะขณะเจ็บครรภ์คลอด มดลูกมีโอกาสแตกในตำแหน่งรอยเย็บที่ผนังมดลูก สูติแพทย์จะนัดผ่าตัดคลอดในช่วงเวลาที่เหมาะสม นั่นคือสัปดาห์ที่ 38

เพื่อให้อยู่ในระยะที่ไม่เสี่ยงต่อการคลอดก่อนกำหนด และก่อนการเจ็บครรภ์คลอด โดยเมื่อใกล้ 40 สัปดาห์ กรณีที่ไม่ฉุกเฉินอาจจะดูฤกษ์กำหนดวันผ่าตัดคลอดได้บ้าง สำหรับการกำหนดวันคลอดโดยให้คลอดเองตามธรรมชาติ และไม่มีข้อบ่งชี้นั้น มักจะล้มเหลวจากการให้ยากระตุ้นคลอด จากการที่ปากมดลูกยังไม่พร้อม

สูติแพทย์ที่เราฝากครรภ์จะช่วยเราประเมินชั่งน้ำหนักข้อดีข้อเสียระหว่างการคลอดเองตามธรรมชาติและการผ่าตัดคลอด สูติแพทย์จะคำนึงถึงประโยชน์และโทษที่จะได้รับ เพื่อการเลือกวิธีที่ดีที่สุดสำหรับหญิงตั้งครรภ์แต่ละราย

วันเกิดของคนเราอาจกำหนดได้บ้าง (บางรายเท่านั้น) แต่ถ้าฝืนธรรมชาติก็อาจจะประสบกับผลเสียมากกว่าผลดี ขอให้วันเกิดยังคงเป็นวันที่ฟ้าดินเป็นผู้ลิขิตจะดีกว่า วันเกิดของผู้เขียนเองก็เพิ่งผ่านไปหมาดๆ กับสุดที่รักอย่างมีความสุขมากทีเดียวครับ