• ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

มารู้จักโรควัณ

มารู้จักโรควัณ



โรควัณโรค...กับตัวต้นเหตุ

วัณโรคเป็นโรคติดต่อที่มนุษย์รู้จักมาเป็นเวลาหลายพันปีมาแล้ว จนกระทั่งเมื่อ มีวิวัฒนาการทางการแพทย์และการวิจัยต่างๆ อย่างต่อเนื่องในระยะเวลา 100 ปี ที่ผ่านมา พบว่าวัณโรคเกิดจากเชื้อแบคทีเรียชนิดมัยโคแบคทีเรีย ทูเบอร์คูโลสิส รูปร่างเป็นแท่ง เล็กๆ ต้องย้อมสีพิเศษ และดูด้วยกล้องจุลทรรศน์ จึงจะเห็นตัวเชื้อวัณโรค

ส่วนมากเป็นที่ปอดจึงเรียกว่า วัณโรคปอด เชื้อวัณโรคแพร่กระจายจากปอด ผู้ป่วยวัณโรค เวลาผู้ป่วยไอหรือจาม ละอองเสมหะจะฟุ้งกระจาย เมื่อสูดหายใจเข้าไปทำให้เกิดการติดเชื้อ และมีโอกาสป่วยเป็นวัณโรคได้

คุณหรือใคร? มีอาการดังนี้

ผู้ป่วยเป็นวัณโรคจะมีอาการจำเพาะบางประการลองสำรวจตนเองดูว่ามีอาการดังต่อไปนี้หรือไม่อาการที่พบบ่อยในผู้ป่วยวัณโรคคือ อาการไอเรื้อรังเกิน 2 สัปดาห์ และมักมีเสมหะ หากตรวจและพบเชื้อวัณโรค ควรแนะนำให้บุคคลที่อยู่อาศัยในที่เดียวกันหรือผู้สัมผัสใกล้ชิดไปตรวจที่สถานรักษาที่ใกล้ที่สุด

วิธีการป้องกันไม่ให้เชื้อวัณโรคแพร่กระจาย

การไอและจามของผู้ป่วยวัณโรคทำให้เชื้อวัณโรคฟุ้งกระจายในอากาศผู้ที่สูดหายใจเข้าไปมีโอกาสติดเชื้อและป่วยเป็น วัณโรคได้ ดังนั้นจึงควรใช้ผ้าเช็ดหน้า ปิดปาก จมูก เวลาไอ จามทุกครั้ง และไม่บ้วนเสมหะลงบนพื้น ควรบ้วนเสมหะลงใน ภาชนะ เช่น กระโถน กระป๋อง ถุงพลาสติก แล้วเทลงในส้วมฝังดิน หรือนำไปเผา

การรักษา...เน้นที่การกินยาสม่ำเสมอ

การรักษาวัณโรคในปัจจุบันมีการใช้ยาที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น ทำให้ผู้ป่วยวัณโรคสามารถรักษาหายขาดใช้เวลาเพียง 6-8 เดือน โดยการรักษาแบบมีพี่เลี้ยง (DOT) เป็นเจ้าหน้าที่สาธารณสุข อาสาสมัครสาธารณสุข และบุคคลในครอบครัวเป็น ลำดับสุดท้าย ดูแลกำกับการกลืนกินยาของผู้ป่วย พร้อมทั้งคอยแนะนำหากมีอาการแพ้ยา และคอยให้กำลังใจผู้ป่วยกินยาตามแพทย์สั่งอย่างสม่ำเสมอ จนกว่าแพทย์จะสั่งหยุดยาเอง
เมื่อกินยารักษาวัณโรคได้ 2-3 สัปดาห์ อาการป่วยอาจดีขึ้น แต่ยังไม่หายขาดเชื้อโรคบางส่วนยังไม่ถูกทำลายให้หมดไป ต้องกินยาต่อไปอีกจนครบการรักษา (อย่างน้อย 6 เดือน)
หากลืมกินยา ให้กินยาต่อไปไม่ต้องหยุดยาหรือเพิ่มขนาดของยา

ความสัมพันธ์ระหว่างวัณโรคและโรคเอดส์

1. การติดเชื้อเอดส์ ทำให้ภูมิต้านทานบกพร่อง มีโอกาสป่วยเป็นวัณโรคได้เร็ว และรุนแรงกว่าผู้ที่ไม่ติดเชื้อเอดส์

2. ผู้ติดเชื้อเอดส์ที่ป่วยเป็นวัณโรค จะเสียชีวิตได้เร็วกว่าผู้ติดเชื้อเอดส์ที่ไม่ป่วยเป็นวัณโรค

เป็นคนใหม่...ห่างไกลวัณโรค
ถึงแม้ว่าวัณโรคจะเป็นโรคติดต่อที่ร้ายแรง แต่ก็มีโอกาสรักษาหายขาดได้ นอกจากการกินยาอย่างสม่ำเสมอตามแผน การรักษาแล้ว การปฏิบัติตัวของท่านให้ถูกสุขลักษณะ การดูแลเอาใจใส่สุขภาพก็จะเป็นอีกหนทางหนึ่งที่จะทำให้ท่านห่างไกล จากวัณโรคขอให้ท่านลองปฏิบัติตามข้อแนะนำดังนี้

o  กินยาทุกขนาน ทุกวัน
o  มาตรวจตามนัดทุกครั้ง
o  มีอาการแพ้ควรปรึกษาแพทย์ทันที
o  กินอาหารที่มีประโยชน์l งดเหล้า และบุหรี่
o  พักผ่อน นอนหลับให้เพียงพอl ออกกำลังกายเหมาะสม สม่ำเสมอ
o  ลดความวิตกกังวลและขจัดความเครียด
o  ตรวจสุขภาพร่างกายปีละ 1-2 ครั้ง
o  ที่พักอาศัยควรมีอากาศถ่ายเทและมีแสงแดดส่องถึง

ข้อมูลสื่อ

335-013
นิตยสารหมอชาวบ้าน 335
มีนาคม 2550
อื่น ๆ