สมุนไพรในสาธารณสุขมูลฐาน

สมุนไพรที่ใช้รักษาโรคท้องอืดเฟ้อ และปวดท้อง

ชื่อสมุนไพร                                                                       วิธีใช้
     
       ขิง                                              เหง้า สดยาวประมาณ 2 นิ้ว ฝานเป็นแว่น ๆ ต้มกับน้ำ 2 ถ้วย
                                                          แก้ว 15-30 นาที ใส่น้ำตาลเล็กน้อย กินครั้งละ 2-5 ช้อนโต๊ะ 
                                                          ตลอดวัน แก้โรคอาหารไม่ย่อย ท้องอืด ท้องเฟ้อ ปวดท้อง คลื่น
                                                          ไส้ ขับลม

  พริกไทย                                         ผล แก่ 15-20 เมล็ด (0.5-1 กรัม) บดเป็นผงชงน้ำดื่ม
  
      ดีปลี                                             ผล แก่แต่ยังไม่สุก 1-3 กรัม ต้มกับน้ำดื่ม

   กะเพรา                                          ใบ สด 3-6 กรัม หรือใบแห้ง 6-9 กรัม ชงกับน้ำเดือดดื่มแทนชา

       ข่า                                               เหง้า สดยาวประมาณ 1-1 นิ้วครึ่ง ตำให้ละเอียดผสมกับน้ำปูน
                                                           ใสครึ่งถ้วยแก้ว กินแก้ท้องอืด ท้องเดิน และอาเจียน
 
  โหระพา                                          ใบ สด 6-9 กรัมหรือใบแห้ง 3-6 กรัม ต้มหรือชงกับน้ำดื่มเป็นยา
                                                           ขับลมขับเหงื่อ ขับเสมหะ และขับปัสสาวะ ส่วนเมล็ดผสมกับน้ำ
                                                           จะพองเหมือนเม็ดแมงลักมีฤทธิ์เป็นยาระบาย
 
     ไพล                                              เหง้า แห้งบดให้เป็นผง ครึ่งถึงหนึ่งช้อนชา ชงกับน้ำเดือดดื่ม

   กานพลู                                           ดอก ตูม 4-6 ดอก ชงกับน้ำเดือดครึ่งถ้วยดื่มเด็กใช้ 1 ดอก เด็ก
                                                           อ่อนใช้ 1 ดอกกับน้ำ 1 กระติก ชงนมให้เด็กดื่ม นอกจากนี้น้ำมัน
                                                           กานพลูยังใช้เป็นยาชาเฉพาะที่แก้ปวดฟันและฆ่าเชื้อ
   
   กระเทียม                                        หัว สด 5-7 กลับ ปรุงกับอาหารกิน

    กระวาน                                          ผล แก่จัด 6-10 ผล ต้มกับน้ำ 1 ถ้วยแก้ว เคี่ยวให้เหลือครึ่ง
                                                            ถ้วยแก้ว ดื่มให้หมด